نفس کشیدن در هوای مریخ چگونه است؟
بیایید فرض کنیم شما یک فضانورد هستید که به تازگی بر روی سیاره مریخ فرود آمده اید. برای زنده ماندن به چه چیزی نیاز دارید؟ برای شروع، در اینجا یک لیست کوتاه وجود دارد: آب، غذا، سرپناه و اکسیژن. البته که همه چیز به سادگی آن چه که فکر می‌کنیم نیست و باید در وهله اول مشخص کرد که نفس کشیدن در هوای مریخ چگونه است؟
- آلیس در سیاره مریخ – مشاهده یک دریچه در مریخ توسط مریخ نورد کنجکاوی ناسا
- شبیه سازی زندگی در مریخ در صحرای سرخ آرژانتین
نفس کشیدن در هوای مریخ چگونه است؟
اکسیژن در هوایی است که ما اینجا روی زمین تنفس می‌کنیم. گیاهان و برخی از انواع باکتری‌ها آن را برای ما فراهم می‌کنند. اما اکسیژن تنها گاز موجود در جو زمین نیست. حتی فراوان‌ترین هم نیست. در واقع، تنها 21 درصد هوای ما از اکسیژن تشکیل شده است. تقریباً مابقی نیتروژن است. حدود 78٪.
اکنون ممکن است تعجب کنید: اگر نیتروژن بیشتری در هوا وجود دارد، چرا ما اکسیژن تنفس می‌کنیم؟ این کار به این صورت است. از نظر فنی، وقتی نفس می‌کشید، همه چیزهایی را که در جو وجود دارد، وارد می‌کنید. اما بدن شما فقط از اکسیژن استفاده می‌کند. با بازدم از شر بقیه خلاص می‌شوید.
اما وضعیت در مریخ چگونه است؟ جو مریخ نازک است. حجم آن تنها 1٪ از جو زمین است. به بیان دیگر، 99 درصد هوای کمتری در مریخ نسبت به زمین وجود دارد. این تا حدودی به این دلیل است که مریخ تقریباً نصف اندازه زمین است. گرانش آن به اندازه کافی قوی نیست که گازهای اتمسفر را از فرار به فضا جلوگیری کند و فراوان ترین گاز در آن هوای رقیق دی اکسید کربن است. برای مردم روی زمین، این یک گاز سمی با غلظت بالا است. خوشبختانه، این گاز بسیار کمتر از 1٪ از جو ما را تشکیل می‌دهد. اما در مریخ، دی اکسید کربن 96 درصد هوا را تشکیل می‌دهد!
در همین حال، مریخ تقریباً هیچ اکسیژنی ندارد. این تنها یک دهم درصد هوا است و تقریبا برای زنده ماندن انسان کافی نیست. اگر بخواهید روی سطح مریخ نفس بکشید بدون اینکه لباس فضایی اکسیژن شما را تامین کند، در یک لحظه خواهید مرد. خفه می‌شوید و به دلیل فشار اتمسفر پایین، خون در رگانتان می‌جوشد.
تاکنون محققان هیچ مدرکی دال بر وجود حیات در مریخ پیدا نکرده‌اند. اما از سوی دیگر جستجوها تازه شروع شده است. کاوشگرهای رباتیک ما به سختی سطح این سیاره را خراشیده‌اند. بدون شک، مریخ یک محیط خطرناک است و این منحصرا فقط در مورد هوا نیست. آب مایع بسیار کمی در سطح مریخ وجود دارد. دما بسیار سرد است (در شب، بیش از -100 درجه فارنهایت (-73 درجه سانتیگراد) است). اما بسیاری از موجودات روی زمین در محیط‌های شدید مانند مریخ زنده می‌مانند. حیات در یخ‌های قطب جنوب، در کف اقیانوس و مایل‌ها زیر سطح زمین یافت شده است. بسیاری از آن مکان‌ها دارای دمای بسیار گرم یا سرد هستند، تقریباً آب ندارند و اکسیژن کمی دارند.
و حتی اگر زندگی دیگر در مریخ وجود نداشته باشد، شاید میلیاردها سال پیش، زمانی که جو غلیظ‌تر، اکسیژن بیشتر، دمای گرمتر و مقادیر قابل توجهی آب مایع روی سطح داشت، وجود داشت. این یکی از اهداف مأموریت مریخ‌نورد استقامت ناسا است! جستجوی نشانه‌هایی از حیات مریخی باستان. به همین دلیل است که Perseverance در صخره‌های مریخ به دنبال فسیل‌هایی از ارگانیسم‌هایی است که زمانی می‌زیسته‌اند! به احتمال زیاد، حیات بدوی، مانند میکروب‌های مریخ.
در میان هفت ابزار موجود در مریخ نورد Perseverance، MOXIE است، دستگاهی باورنکردنی قرار گرفته که دی اکسید کربن را از جو مریخ دریافت کرده و آن را به اکسیژن تبدیل می‌کند.
اگر MOXIE همانطور که دانشمندان امیدوارند کار کند، فضانوردان آینده نه تنها اکسیژن خود را خواهند ساخت. آنها می‌توانند از آن به عنوان جزئی در سوخت موشکی که برای بازگشت به زمین نیاز دارند استفاده کنند. هر چه انسان‌ها بتوانند اکسیژن بیشتری در مریخ بسازند، نیاز کمتری دارند که به زمین سفر کنند و رفتن به آنجا برای بازدیدکنندگان آسان‌تر می‌شود. اما حتی با وجود اکسیژن “بومی”، فضانوردان همچنان به لباس فضایی نیاز دارند.
در حال حاضر، ناسا در حال کار بر روی فناوری‌های جدید مورد نیاز برای ارسال انسان به مریخ است. این ممکن است در دهه آینده (شاید در اواخر دهه 2030) اتفاق بیفتد.
