امروزه رونق کسب‌وکارهای اینترنتی در زندگی انسان‌ها باعث اهمیت یافتن موضوع راه‌اندازی سایت شده است. همانطور که می‌دانید راه‌اندازی یک سایت پیش‌نیاز‌هایی لازم دارد که یکی از مهمترین آنها ثبت دامنه است. از آن جایی که انتخاب دامنه به دیده شدن بهتر سایت کمک می‌کند بسیاری از کاربران در انتخاب نوع آن دچار سردرگمی می‌شوند. بنابراین تصمیم گرفتیم در این مقاله به معرفی جامع انواع دامنه‌ها و نحوه ثبت دامنه بپردازیم.
دامنه چیست؟
نام دامین یا همان آدرس سایت، آدرس اینترنتی کسب و کار شما می باشد و شما می توانید هنگام ثبت و خرید، هر آدرسی را که مد نظرتان است جستجو کنید و شروع به ثبت کردن دامنه کنید. این نام می تواند اسم برند شما، نام خانوادگی و یا حتی اعداد و حروف بی معنی باشد و انتخاب این نام کاملا به شما بستگی دارد.
به طور معمول اسم دامین ترکیبی از برند و حوزه فعالیت کسب و کار می باشد. پس از اینکه نام Domain را انتخاب کردید، می توانید پسوندی را که مد نظرتان است را انتخاب کنید، برای مثال اگر قصد ثبت com. دارید، پسوند Domain شما می شود: com.
با توجه به مطالب ذکر شده دامنه را می‌توان یک نام اینترنتی بنامیم که شناسایی سایت‌ها را امکان‌پذیر می‌کند. دامنه‌ها از دو بخش اصلی تشکیل شده‌اند. TLD (Top Level Domain) یا دامنه سطح بالا که بیانگر پسوند کلی نام دامنه است. SLD (Second Level Domain) مخفف دامنه سطح دوم است که اسم سایت را نشان می‌دهد.
آشنایی با نحوه ثبت دامنه
برای دامنه TLD، هفت دامنه اصلی تعریف شده است که در هنگام ثبت دامنه تنها سه مورد از آنها برای همه افراد قابل استفاده است. بیشتر صاحبان سایت می‌توانند از سه دامنه com، org و netاستفاده کنند. ثبت دامنه چهار مورد بعدی تنها برای سازمان‌ها و ارگان‌های خاص امکان‌پذیر است. این دامنه‌ها عبارتند از:
- دات اینت (int.): این دامنه بین‌المللی تنها برای سازمان »آیانا» قابل استفاده است. این سازمان مسئولیت ساماندهی آدرس‌های اینترنتی را بر عهده دارد.
- دات اِدو/ای‌دی‌یو (edu.): این دامنه مخصوص دانشگاه‌ها و سازمان‌های آموزشی طراحی شده است.
- دات گاو/جی‌او‌وی (gov.): ثبت دامنه gov. تنها برای ادارات و سازمان‌ها دولتی آمریکا امکان‌پذیر است.
- دات میل (mil.): این دامنه نیز به صورت انحصاری در اختیار سازمان‌های نظامی و ارتشی کشور آمریکا قرار دارد.
در هنگام ثبت دامنه TLD، گزینه دیگری به نام دامنه سطح بالا کد کشوری (Country Code Top Level Domain) یا ccTLD وجود دارد. این دامنه‌ها مخصوص کشورهای مختلف طراحی شده‌اند و همه آنها دو حرفی است. این دو حرف در واقع اختصار نام همان کشور است.
برخی از کشورها، ثبت دامنه را تنها به افراد یا شرکت‌های واقع در همان کشور محدود کرده‌اند، اما برخی دیگر شرایطی را برای ثبت دامنه کشورشان در تمامی کشورهای جهان فراهم کرده‌اند.
- دات یو‌اِس (us.): کشور آمریکا
- دات یو‌کی (uk. ): کشور انگلیس
- دات سی‌اِی (ca.): کشور کانادا
- دات اِف‌آر (fr.): کشور فرانسه
- دات آی‌آر (ir.): کشور ایران
یکی از دیگر از دامنه‌های سطح بالا، دامنه سطح بالا عمومییا gTLD (Generic Top Level Domain) است. این دامنه معمولاً یک کلمه معنادار است که در دسته پسوندهای رایج قرار نمی‌گیرد. کسب‌وکارهایی که تمایل دارند در برخی مواقع از دامنه‌هایی که به کسب‌وکار آنها نزدیک است، استفاده کنند.
به همین دلیل سراغ این دامنه‌ها می‌روند. با توجه به مطالب ذکر شده می‌توان گفت ثبت این دامنه‌ها محدودیتی ندارد و هر فرد یا شرکتی می‌تواند از آنها استفاده کند.
لازم به ذکر است برخی از دامنه‌ها به سازمان‌های خصوصی اختصاص دارند به همین دلیل در انحصار آنها است و به شخص دیگری تعلق نمی‌گیرد. از جمله این دامنه‌ها می‌توان به مواردی همچونpizza. (مخصوص پیتزا فروشی‌ها)، photo. (مخصوص عکس)، art. (مخصوص هنر) و … اشاره کرد.
دامنه سطح سوم (Third Level Domain)
گاهی دامنه سطح دوم با دامنه سطح اول در ارتباط است به همین دلیل به آن دامنه سطح سوم یا Third Level Domain گفته می‌شود در ارتباط بودن دامنه‌ها به ارتباط بین بخش‌های مختلف یک سازمان مربوط می‌شود.
به طور مثال دو دامنه .gov و .mil به کشور آمریکا تعلق دارد از این رو اگر سازمان ایرانی تمایل به استفاده از آن را داشته باشد باید از دامنه‌های با سطوح پایین‌تر یا سطح سوم یعنی example.gov.ir استفاده کند. سازمان‌های آموزشی نیز مشمول پسوند دامنه سطح سوم نیز می‌شوند. این امر راه‌حلی برای ساماندهی سایت‌های رسمی کشورهای مختلف است.
ثبت دامنه ir
کسانی که قصد ثبت دامنه ir را دارند باید از پسوند ir استفاده کنند. تمامی سایت‌ها می‌توانند در چارچوب ضوابط تعریف شده توسط ایرنیک، نامی مناسب برای سایت خود انتخاب کنند. پسوند ir دارای انواع مختلفی است که از جمله آنها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد.
- پسوند دامنه co.ir:این دامنه ملی ایران که از کلمه‌ی company گرفته شده،مخصوص شرکت‌هاو برندهای ثبت شده طراحی شده است.
- پسوند net.ir.: این پسوند از کلمه network گرفته شده است ودر اختیار شرکت‌ها یا موسساتی که در زمینه خدمات اینترنتی و شبکه ارتباطات ثابت مشغول به فعالیت هستند، قرار می‌گیرد.
- پسوند org.ir.: شرکت‌های غیر انتفاعی، انجمن‌های علمی، موسسات بین‌المللی و … می‌توانند از این پسوند (برگرفته شده از کلمه organization)برای سایت خود استفاده کنند.
- پسوند ac.iri.: موسسات آموزش عالی یا پژوهشی که دارای مجوز از ارگان‌های دولتی هستند باید از این پسوند (مخفف کلمه academic)برای وبسایت خود استفاده کنند.
- پسوند gov.ir.: این کلمه برگرفته شده از کلمه Government و مختص بخش‌های اجرایی و موسسات و وزارتخانه‌ها طراحی شده است.
- پسوند id.ir.: این پسوند مخفف کلمهIdentification است و برای کسانی که قصد معرفی رزومه کاری یا کسب‌وکار شخصی خود را دارند طراحی شده است.
- پسوند sch.ir.: این پسوند به کلمه School اشاره دارد و مناسب مدارس طراحی شده است.
ثبت دامنه‌های مذکور به تفکیک فعالیت‌های سایت‌های مختلف کمک می‌کند. به بیان دیگر کاربر با دیدن هر کدام از این پسوندها می‌تواند نوع خدمات سایت را تشخیص دهد. به طور کلی استفاده از دامنه IR برای کاربران ایرانی محاسن زیادی به همراه دارد که از جمله آن می‌توان به قیمت مناسب‌تر، قابل شناسایی بودن صاحب دامنه، تنوع بالاتر و … اشاره کرد. در کنار ویژگی‌های ذکر شده لازم است به معایب این دامنه نیز اشاره شود. به دلیل تحریم‌های علیه ایران امکان انجام تبلیغات در گوگل با دامنه IR وجود ندارد. همچنین وب‌سایت‌های دارای پسوند IR نمی‌تواند از خدماتی همچون google my business استفاده کند.
آشنایی با دامنه‌های عمومی و ثبت آن
ثبت دامنه عمومی با توجه به فراگیری بسیار زیادی که دارد، هر کدام از آن ها دارای معانی و کاربردهای خاص خود هستند که در ادامه آن ها را برای شما لیست کرده ایم:
- پسوندcom. : این پسوند معروف و پر استفاده از کلمه Commercial گرفته شده است. استفاده از این پسوند در میان بسیاری از کسب‌وکارها و افراد رایج است.
- پسوند دامنه net.: این پسوند به کلمه Network اشاره دارد و برای شرکت‌هایی که در زمینه اینترنتی و اطلاع رسانی مشغول به فعالیت هستند، مناسب است.
- پسوند دامنه : org. این پسوند اختصار کلمه Organizations و مناسب برای شرکت‌ها و موسسات غیرانتفاعی است.
- پسوند info. : این پسوند برگرفته شده از کلمه Information برای سایت‌هایی که در بخش خبررسانی فعال هستنند، طراحی شده است. در واقع تمامی سایت‌های فعال در زمینه علوم، معرفی محصولات، معرفی خدمات و … می‌توانند از این پسوند استفاده کنند.
- پسوند edu. : این پسوند برای مقاصد آموزشی کاربرد دارد و مخفف کلمه‌ی Education است.
پسوند biz. : این دامنه برگرفته شده از کلمه Business برای سایت‌های تجاری خاص طراحی شده است. اصولاً شرکت‌های فعال در حوزه خدمات الکترونیکی از این دامنه استفاده می‌کنند.
- پسوند:tv. این دامنه به کشور توالو تعلق دارد اما به علت شباهت آن به کلمه Television توسط شبکه‌های تلویزیونی و ماهواره‌ای نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد.
- پسوند Travel. : شرکت‌ها و سازمان‌هایی که در زمینه تورهای مسافرتی در حال فعالیت هستند می‌توانند از این پسوند استفاده کنند.
- پسوند: mobi.این پسوند دامنه، برای موسساتی که در زمینه فروش، سرویس دهی و … موبایل در حال فعالیت هستند، طراحی شده است.
راهنمای ثبت دامنه
ثبت دامنه در تمامی سطوح توسط سازمان بین‌المللی به‌نام آیکانیا به اختصار ICANN(Internet Corporation for (Assigned Names and Numbers)انجام می‌شود. این سازمان در کشور کالیفرنیا واقع شده است؛ اما در نقاط مختلف جهان نمایندگی‌های آن در حال فعالیت هستند. به همین دلیل بدون نیاز از مراجعه مستقیم و با استفاده از چند واسطه می‌توان روند ثبت دامنه را انجام داد.نمایندگان این سازمان در ایران بدون نیاز به ارسال مدارک یا پاسپورت قادرند که هر دامنه‌ای را به نام شرکت یا موسسه ثبت کنند.
برای ثبت دامنه ملی ایران یعنی ir، کابر باید به سایت nic.ir مراجعه کند و مراحل ثبت نام را پشت سربگذارد. در مراحل ثبت نام اطلاعات کامل شخص ثبت نام کننده اعم از از کد ملی، آدرس محل سکونت و .. وارد می‌شود. بعد از تایید یک شناسه کاربری برای ادامه مراحل ثبت دامنه برای کاربر ارسال می‌شود.
در هنگام ثبت دامنه، نام کسب و کار در بخش اول دامنه یا SLD قرار می‌گیرد. سپس لازم است گزینه‌های مختلف برای یافتن پسوند دامنه آزاد مورد بررسی قرار گیرند. نام دامنه باید حداقل دارای سه حرف باشد، اما بسیاری از نام های سه حرفی و خاص مورد استفاده قرار گرفته‌اند.
سخن پایانی
در این مقاله سعی داشتیم تا به طور کامل درباره مراحل ثبت دامنه صحبت کنیم. برای ثبت دامنه یا اطلاع از دامنه‌های موجود روی بخش (ثبت دامنه) در وبسایت ایران سرور، کلیک کنید.
